Η Πάρνηθα ξαναπρασίνισε, η πόλη αναπνέει

 

Τάσος Σαραντής

Αύριο συμπληρώνονται ακριβώς 10 χρόνια από τη μέρα που ξεκίνησε η μεγαλύτερη και δριμύτερη ιστορικά πυρκαγιά στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας.

Η φωτιά ξεκίνησε στα Δερβενοχώρια ..

Αττικής, ενώ εξαπλώθηκε γρήγορα στα δυτικά του βουνού, περνώντας στον Εθνικό Δρυμό.

Η πύρινη λαίλαπα διένυσε συνολικά περίπου 15 χιλιόμετρα, κατέκαψε δεκάδες χιλιάδες στρέμματα και έσβησε αρκετές μέρες μετά, αφήνοντας πίσω της μια ανείπωτη καταστροφή που συγκλόνισε ολόκληρη τη χώρα. 

Με γνώμονα ότι η λήθη φέρνει την αδιαφορία και την εγκατάλειψη, το WWF Ελλάς, σε συνεργασία με τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, το Δασαρχείο Πάρνηθας και τη Διεύθυνση Αναδασώσεων Αττικής, πραγματοποίησαν προχθές συμβολικό οδοιπορικό στα σημεία του Εθνικού Δρυμού που έπληξε περισσότερο η πυρκαγιά.

Το οδοιπορικό πραγματοποιήθηκε με στόχο την ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση όλων μας ώστε να μην επιτραπεί η αναβίωση παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον. 

Η τραγωδία 

Ο απολογισμός της μεγάλης πυρκαγιάς του 2007 στην Πάρνηθα αποτυπώνει την καταστροφή που προκλήθηκε, κυρίως σε περιβαλλοντικό επίπεδο: 

 48.744 στρέμματα γης κάηκαν στην περιοχή, εκ των οποίων περίπου 36.338 στρ. αποτελούν τμήμα του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας. Η δενδρώδης και θαμνώδης βλάστηση της περιοχής κάηκε ολοσχερώς, αφήνοντας ελάχιστες νησίδες πρασίνου. 

 27.200 στρ. της καμένης αυτής έκτασης βρίσκονται εντός των ορίων της περιοχής Natura 2000 που βρίσκεται στην Πάρνηθα (με συνολική έκταση περίπου 149.000 στρ.). Συνεπώς, κάηκε περίπου το 18% της περιοχής Natura 2000. 

 Το 62% του περίφημου ελατοδάσους της Πάρνηθας (21.800 στρ.) ήταν μέσα στην περιοχή που τυλίχτηκε στις φλόγες και καταστράφηκε. 

 Μεγάλες ήταν και οι απώλειες στην πανίδα της περιοχής, καθώς αρκετά ζώα, όπως χελώνες, διάφορα είδη θηλαστικών, πτηνά και ερπετά, έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας της πολυήμερης πυρκαγιάς. 

 Μεγάλες επιπτώσεις δέχτηκε και ο πληθυσμός των χαρακτηριστικών κόκκινων ελαφιών που συναντώνται στην περιοχή της Πάρνηθας. Υπολογίζεται πως περίπου 30-50 κόκκινα ελάφια είτε κάηκαν είτε πέθαναν από ασφυξία. 

Η Πάρνηθα αποτελεί τον πιο σημαντικό πνεύμονα πρασίνου της Αττικής, αλλά και τον βασικότερο μηχανισμό μείωσης της θερμοκρασίας του αέρα που ρέει από τον Βορρά προς την Αθήνα.

Επιπλέον, αποτελεί ένα φυσικό μνημείο και ένα απόθεμα διαφύλαξης μεσογειακού ορεινού περιβάλλοντος που βρίσκεται δίπλα στην πρωτεύουσα, καθώς στην περιοχή έχουν καταγραφεί 1.116 περίπου είδη φυτών, εκ των οποίων τέσσερα είναι ενδημικά. 

Τα έργα 

Το μέγεθος της φυσικής καταστροφής που προκλήθηκε μετά την πυρκαγιά στην Πάρνηθα γρήγορα ακολουθήθηκε από ένα ισχυρό και επίμονο αίτημα από τη μεριά των πολιτών για άμεση έναρξη της αποκατάστασης του οικοσυστήματός της.

Μετά την πυρκαγιά εντατικοποιήθηκε η συνεργασία των αρμόδιων φορέων, εθελοντών και οργανώσεων με τη σύνταξη και εφαρμογή συγκεκριμένης μελέτης αντιπυρικής προστασίας, η οποία ανανεώνεται κάθε χρόνο. 

Η πραγματοποίηση σχετικών έργων (π.χ. νέα πυροφυλάκια), η προμήθεια σχετικού εξοπλισμού (π.χ. πυροσβεστικά οχήματα, φορητές δεξαμενές) συμβάλλουν για την αποτροπή μια νέας μεγάλης πυρκαγιάς.

Επιπλέον, μέσα στα τελευταία 10 χρόνια, πραγματοποιήθηκαν σημαντικά αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα, τα οποία σε συνδυασμό με τις αναγκαίες αναδασωτικές εργασίες και την εγρήγορση χιλιάδων εθελοντών πολιτών λειτούργησαν σαν δίχτυ προστασίας της Πάρνηθας που επιτρέπει την ομαλή και σταδιακή επαναφορά του μοναδικού αυτού οικοσυστήματος στην πρότερή του κατάσταση. 

Στο πλαίσιο αυτό υλοποιήθηκαν, μεταξύ άλλων αντιπλημμυρικά- αντιδιαβρωτικά έργα 1.913 χιλιομέτρων και αντιπλημμυρικά έργα με 43 λιθοπλήρωτα συρματοκιβώτια (σαρζανέτ) και 5.960 ξυλοφράγματα. 

Επιπλέον, σε μια συνολική επιφάνεια 4.567 στρ., έχουν αναδασωθεί 196.654 φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης, 193.000 μαύρης πεύκης και 800 χνοώδους δρυός στοχεύοντας στην επαναφορά του ελατοδάσους που κάηκε.

Περισσότεροι από 2.500 εθελοντές δήλωσαν συμμετοχή στις αναδασωτικές εργασίες που πραγματοποιήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια.

Αυτή τη στιγμή, 180.000 επιπλέον φυτά βρίσκονται στο Δασικό Φυτώριο Πάρνηθας και περιμένουν την αναδάσωση μέσα στο επόμενο διάστημα. 

Με αφορμή τη συμπλήρωση 10 χρόνων από τη μεγάλη πυρκαγιά στην Πάρνηθα που συγκλόνισε ολόκληρη την ελληνική κοινωνία, το WWF δημιούργησε ένα μικρής διάρκειας ντοκιμαντέρ με τίτλο «Πάρνηθα: 10 χρόνια μετά», θέλοντας να επαναφέρει στην επιφάνεια όλα όσα συνέβησαν, αλλά κυρίως την άγνωστη και διαρκή μάχη αναγέννησης της Πάρνηθας που δίνεται καθημερινά εδώ και τόσα χρόνια.

 Το ντοκιμαντέρ είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο wwf.gr/parnitha.

http://www.efsyn.gr/